Hall of Fame

Unie Loe br.merrie, geboren 9 maart 1978 van Felix 1.16,6 (v. Skymaster u. Toekan S 1.28,6) uit Philadelphia g.rec. (v. Gallant Prince uit Ernie Rita 1.22,1) Fokker: mevr. J.H. Nienhuis-Hoenderken te Hoogezand

Unie Loe met haar trainer Tjitse Smeding.

Henri van Voorn schreef in 2020 twee columns waarin de Friese trainer Tjitse Smeding centraal stond. De eerste ging over een succespaard van hem, Unie Loe, en die staat hieronder. Eind 2020 gepubliceerd in het Dagblad voor het Noorden en daarna ook in het weekblad Draf&Rensport (nr.2 - 2021).

Over het algemeen is het zo dat je in de wereld van de draf- en rensport met een goedgevulde beurs de beste kans hebt om een succesvol paard te krijgen. Er zijn uitzonderingen en Unie Loe is daar een sprekend voorbeeld van. Aan deze bijzondere merrie moest ik denken toen ik begin maart vorig jaar (2020) las dat Ria Loorbach op 72-jarige leeftijd overleden was. Uit de advertentie maakte ik op dat zij tamelijk eenzaam is heengegaan. Ver weg van het applaus van de drafbanen, waar zij al lang niet meer kwam, maar waar haar naam en die van haar broer en ouders onlosmakelijk verbonden is aan het succespaard Unie Loe.

De familie Loorbach uit Hoogezand was wat je noemt een echte "arbeidersfamilie". Door de week hard werken en in het weekend naar de koers. Hun droom, een eigen draver, werd werkelijkheid door de aanschaf van de in 1978 geboren Unie Loe. In fokkerij termen was Unie Loe een "lelijk eendje". Haar vader Felix was een goed koerspaard maar bakte er in de fokkerij niets van. Moeder Philadelphia was recordloos en bracht buiten Unie Loe ook louter mislukkelingen. Toen Ria trots vertelde over de aankoop van de familie sprak iemand uit onze vriendenkring de historische woorden "wat moet je met zo'n geit".
Gelukkig bleek Unie Loe een lot uit de loterij. De familie Loorbach sprak altijd in de "ons" vorm. Het zou een prachttijd worden met ons pa, ons moe, ons Rie, ons Albert en ons Loe. Unie Loe kwam eerst in training bij Jan Bakker in Noordlaren, die toen zijn grote succesjaren al achter zich had liggen. Toen de trainingsvorderingen wat achterbleven bij de verwachtingen adviseerden kennissen de familie om het bij de als een komeet opgekomen trainer Tjitse Smeding te proberen. Hij kreeg Unie Loe aan de praat al sprak Jan Bakker later de legendarische woorden "ik maak ze klaar en hij wint ermee." Daar kon je ook nog weinig tegen inbrengen.

Smeding bracht Unie Loe in de baan bracht met een niet alledaagse uitrusting. Haar neus was voorzien van een "borstel" om hinder door opspattende sintels tegen te gaan. Zo herkende je haar uit duizenden. De merrie liep voor het eerst in mei 1981 op de baan van Groningen. Ze werd in handen van Tjitse Smeding tweede in een kilometertijd van 1.25,4 over 1800m. Unie Loe begon die middag aan een glanzende carrière die vele jaren duurde. Zij won uiteindelijk het lieve bedrag van € 87.148 en had een record van 1.16,9. Met die prestaties nam zij de vijfde plaats in op de ranglijst van de U-jaargang, die in 1978 geboren werd. Dat was geen misselijke klassering want die jaargang bracht ook toppers als Uno Hazelaar, Ulaan, Uranis ter Lune en Udo Quick voort. Laatstgenoemde was het troeteldier van "King" Winsser die we bij een eerdere gelegenheid voor het voetlicht haalden. Uitgerekend Unie Loe zorgde ervoor dat Winsser in 1982 een uiterst beroerde middag in het stadspark van Groningen beleefde. Die dag stond de Grote Fokkersprijs op het programma en de King was er zo van overtuigd dat zijn Udo Quick die koers ging winnen, dat hij privé een firma had ingehuurd om beelden van de koers te maken. Dat was in die tijd nog geen standaardprocedure, maar gebeurde alleen als er een Super Trio koers op het programma stond, die dan in Studio Sport werd uitgezonden. Die middag was er in Groningen geen Super Trio, dus liet Winsser zelf de firma Faber invliegen. Het leverde beelden op die de King nooit terug heeft willen zien. Zijn Udo Quick kwam fier als leider de laatste bocht uit, maar werd toen overvleugeld door de eindsprint van Unie Loe, die nota bene in de eerste bocht ook nog gesprongen had. Terwijl de familie Loorbach feestvierde en de ereprijzen in ontvangst nam, schonk Winsser de video opname aan Appie Bosscha die deze middag op de sulky achter Unie Loe zat.

In haar loopbaan won Unie Loe meer grote koersen zoals de Grote Prijs der Merries, de Leo Engelbert-prijs, de Revanche der Grote Prijzen, het W.H. Geersen Memoriaal, de Grote Prijs der Sterrensprinters en de Mijl van Hilversum. In totaal won Unie Loe maar liefst 55 koersen en daarmee staat zij samen met Jojo Buitenzorg op de 28e plaats van de ranglijst van overwinningen. Die lijst wordt met 142 zeges nog altijd aangevoerd door Quicksilver S. Unie Loe zorgde dus een aantal jaren voor grote vreugde en een extra zakcentje bij de Loorbachs in Hoogezand. In die tijd deed ik voor hen ieder kwartaal de BTW aangifte, want als je met een draver aan koersen deelneemt ben je voor de Belastingdienst BTW-ondernemer. Dat klusje deed ik vaak op woensdagavond na afloop van de koersen in Sappemeer. Dan was het bij de familie een soort zoete inval waar koersbezoekers iets kwamen drinken. Tijdens die avonden werd ook besproken wat er met het geld, dat Unie Loe verdiende, moest gebeuren. Sparen, beleggen, een huis of nog een paard kopen passeerden de revue, maar uiteindelijk kozen ons Rie en ons Albert voor een mooie nieuwe auto. Zo kon het gebeuren dat aIs Unie Loe op Duindigt moest lopen er op zondagochtend om 9u een fonkelnieuwe BMW met ons Rie en ons moe vanuit Hoogezand vertrok en een kwartier later de nieuwe Mercedes met ons Albert en ons pa. Het leek niet op te kunnen, maar er kwamen andere tijden. Unie Loe was op een gegeven moment uitgekoerst en werd als fokmerrie verkocht. Hoewel zij zelf een toevalstreffer was, bleek zij in de fokkerij een succesnummer. Zij bracht tien veulens ter wereld, waarvan vooral Kathy H, Ivanloe H en Moneymaker H uitstekende dravers waren. De familie Loorbach kocht een nieuwe draver, maar dat bleek geen succes. Zij verdwenen uit beeld en kwamen na verloop van tijd niet meer op de drafbanen.
Een mooie herinnering borrelt nog op. Ons Rie trakteerde me op een etentje voor het doen van de btw-aangifte en op weg naar het restaurant gingen we bij Smeding in Oudeschoot naar Unie Loe kijken. De box van de merrie bleek leeg en toen we buiten gingen kijken zagen we de kostbare Unie Loe bovenop de mestbult staan. Ik dacht dat ik gek werd, maar Tjitse Smeding zei doodleuk "oh ze is tussen het weiland en de box de weg kwijtgeraakt". Alsof hij het over het paard van de schillenboer had.

(einde verhaal van Henri van Voorn)

Als 3-jarige
Unie Loe debuteerde op 15 mei 1982 met een 2e plaats in Groningen. Van haar eerste 12 koersen won ze er 9 en werd ze 3 keer 2e. Daarna kwam ze sterkere paarden tegen en werden de uitslagen wisselvalliger. Van de overige 22 starts van dat jaar wist ze er 4 te winnen en zat ze meestal in de prijzen. Slechts 5 keer kwam ze zonder prijs thuis, in 34 (!) starts.

Als 4-jarige
Bij haar jaardebuut bleef Unie Loe ongeplaatst en in haar andere 19 koersen had ze geld. Net als in 1981 won ze weer 13 koersen, werd 1 keer 2e en 3 keer 3e. Ze maakte een serie van 7 overwinningen op rij. Hoogtepunt was de zege in de Grote Fokkersprijs, die met 10.000 gulden werd beloond. Ze won ook de Grote Prijs der Merries op Duindigt (3.750 gld.). In het Van Wickevoort Crommelin Memoriaal, half november op Hilversum, werd ze 3e achter de 1 jaar jongere Vriend en Veitch du Bois, aan wie ze bij de start 25 meter had moeten voorgeven. Die 3e plaats leverde toch nog 5.000 gulden op.

Als 5-jarige
Van mei t/m december liep Unie Loe niet minder dan 43 koersen! En dat tegen de hogere klasse, want ze had inmiddels al een winsom van over de 64.000 gulden. 16 keer wist ze te winnen, met als hoogtepunten de Leo Englebertprijs op Duindigt (4.500 gld.) en de Revanche der Grote Prijzen in Hilversum (6.000 gld.). In de Grote Kerstprijs werd ze 3e in haar serie en 2e in de Finale en bracht daarmee haar jaarwinsom op 58.550 gld. Dat was toen veel geld.

Als 6-jarige
Maar het kon nog beter. Zonder winterrust koerste ze gewoon door, nu echt tegen de top, want haar winsom bedroeg op 1 januari 122.000 gulden. Tot half juni liep ze 26 koersen, waarvan ze er 13 wist te winnen. Hierbij het W.H. Geersen-Memoriaal, de GP der Sterrensprinters, de Mijl van Hilversum en de Grote Beneluxprijs, allemaal beloond met 5.000 gulden voor de winnaar. In alle andere koersen liep ze zich in de prijzen. Ze koerste over alle afstanden, van 1.609 tot 3.500 meter. Op Duindigt werd ze 3e in het Kampioenschap der NL-paarden, achter haar jaargenoten Uno Hazelaar en Udo Quick. Dat leverde ook nog 3.600 gld. op. Elke week kwam er geld in het laatje, totdat .......
Op 24 juni 1984 eindigde ze op Duindigt voor het eerst in dat jaar ongeplaatst. Ze was geblesseerd geraakt en is daarna in dat jaar niet meer gestart.

Als 7-jarige
Niet aan de start geweest.

Als 8-jarige
Maar Smeding gaf nooit op. Op 27 april 1986 kwam Unie Loe weer in de baan en bleef ongeplaatst in 1.23,9. Er moest nog wat getraind worden. In september en oktober liep ze nog 6 koersen met alleen een 4e plaats als schamel resultaat. Daarna is haar carrière beëindigd. 9-jarige merries moesten sowieso stoppen.

Aan het einde van haar carrière had Unie Loe 55 koersen gewonnen in 130 starts en haar totale winsom bedraagt 192.050 gulden (€ 87.148).

Overwinningen in topkoersen
Unie Loe won o.a.
- in 1982 (als 4-jarige): Grote Fokkersprijs, GP der Merries
- in 1983 (als 5-jarige): de Leo Englebertprijs, Revanche Grote Prijzen
- in 1984 (als 6-jarige): het WH Geersen-Memoriaal, de GP der Sterrensprinters, de Mijl van Hilversum en de Grote Beneluxprijs

---

Carrière in beeld

Boven: Unie Loe met Tjitse Smeding op Duindigt.

Boven: Unie Loe (T. Smeding) wint afgetekend de Paranoh-prijs
in Wolvega op 23-5-1981, voor Ulrix K en Ursja H (kap).
Hier nog zonder "borstel" op haar neus. Dit is haar 3e koers en
haar 2e overwinning. In haar debuutkoers was ze 2e geworden.

Boven: Unie Loe en Tjitse Smeding na hun overwinning in de
Herberg 't Wijnvat-prijs op Drachten d.d. 25 juli 1981.
Rechts houdt Rie Loorbach haar merrie vast, links van haar
staat haar broer Albert en bij pikeur Smeding staan
vader en moeder Loorbach ("ons pa en ons moe").

Boven: Unie Loe en een gelauwerde Appie Boscha bezig met
de ereronde na hun mooie triomf in de Grote Fokkers-prijs 1982
in Groningen.

Boven: Unie Loe met de lauwerskrans en Appie Bosscha
na hun zegepraal in de Grote Fokkers-prijs 1982 op Groningen.
Hierna kreeg Appie de video van deze koers aangeboden
door Jerome Winsser. Unie Loe had zijn Udo Quick verslagen
en daar wilde Winsser geen beelden meer van zien.

Boven: Unie Loe en Tjitse Smeding worden gehuldigd voor hun
overwinning in de Hawey's Sherry-prijs op Duindigt d.d. 27-6-1982.
Links staat verzorgster Mariska Huel en ernaast Albert Loorbach.
De andere personen zijn notabelen van of namens Duindigt,
met in het midden Graaf Wim van Tuyl van Serooskerken.

Boven: Unie Loe en J. Bouma triomferen in
het Studentenkampioenschap op Groningen d.d. 5-9-1982.

Boven: Unie Loe wint met Tjitse Smeding op Groningen,
op 15 mei 1983.

Boven: Unie Loe (nr.1 met T. Smeding) zegeviert fel geattaqueerd
door Uranis ter Lune in de Leo Englebert-prijs 1983.

Boven: Unie Loe nr.2 (T. Smeding) behaalt een overtuigende zege
in de Grote Prijs Weststellingwerf op Wolvega d.d. 18-2-1984,
voor Greatest Action.

Boven: Unie Loe (T. Smeding) schrijft de NDR-prijs op haar naam te
Groningen d.d. 25-3-1984. Sauvage wordt 2e nipt voor Sibbo Hendrik.

Boven: Mijl van Groningen 1984 2e heat:
Udo Quick (A. de Wrede) achterhaalt middels een sterk eindschot
Unie Loe (T. Smeding).

Boven: Unie Loe (T. Smeding) verslaat Ulaan (L. Dooper) in
de Grote Benelux-prijs 1984.

---

Afstamming
Haar vader Felix was een goed NL-koerspaard, het beste product van zijn vader Skymaster. Beide fokten niet goed, met veel mislukkingen. De beste van Felix waren Unie Loe, Taxcoh A en Tamara Rita, die een halfzus is van de moeder van Unie Loe. Dus Tamara Rita is tegelijk een (half)tante en een halfzus van Unie Loe vanwege hun beider vader Felix.
Moeder Ernie Rita was een goed koerspaard bij Jan van Dooyeweerd. Ze won o.a. het Criterium der 4-jarigen. Zij was een kleindochter van de bekende stammoeder Barke.

Unie Loe als stammoeder
Unie Loe bracht 10 veulens, waarvan er 9 in de baan kwamen, waarbij enkele goede zoals Kathy H (1.14,1 - € 78.148), Moneymaker H (1.15,0 - € 36.831) en Ivanloe H (1.15,0 - € 21.555).
In haar nafok zien we o.a. Floris Baldwin (1.10,0 - € 220.000), Zanimede (1.13,3 - € 52.000), Cuby Baldwin (1.13,9 - € 42.000) en Balzan le Blanc (1.15,0 - € 32.600).